GERANIUM - PHONG LỮ

Sự ưu ái

Em tôi kiều lệ mất rồi
Hoa phong lữ thảo anh bùi ngùi trao
Bến sông em đã xa vời
Đóa hoa hiu quạnh bên trời nhớ thương
(ROBERT BOWNING, 1812-1889)

Tên tiếng Việt: Phong lữ thảo, thiên trúc quỳ.

Tên tiếng Anh: Geranium.

Họ: Geraniaceae.

Chi: Geranium (chi Mỏ Hạc).

Phong lữ màu sẫm - u sầu.

Phong lữ lá sồi - Tình bạn chân thành.

Phong lữ đỏ hoặc hồng - Ưu ái.

Phong lữ đỏ tươi - An ủi, vỗ về.

Phong lữ - hay có người còn gọi là Phong lữ thảo, Thiên trúc quỳ - là loại hoa được trồng trong vườn, có những bông hoa màu sắc khác nhau và đầy lôi cuốn, có lá hình thùy. Hoa phong lữ có nhiều ý nghĩa vì sự đa dạng của chính nó. Loại phổ biến và được ưa chuộng nhất có hương rất thơm và thường là màu hồng hoặc đỏ, biểu tượng của “sự ưu ái”. Trong tiếng Anh, nó được gọi dưới tên Geranium do xuất xứ từ chữ Hy Lạp "geranos" nghĩa là con sếu, vì trái của loại cây này trông tương tự như mỏ con chim sếu, và do vậy nó còn có biệt danh là Cranesbill (mỏ sếu ).

Phong lữ mang biểu tượng “sự ưu ái” chính là vì sự mềm mại của những chiếc lá, vẻ đẹp của bông hoa và mùi hương rất dễ chịu của nó. Khi chà xát lá vào các ngón tay, lá sẽ cho một mùi hương thú vị.

Cây Phong Lữ có những chiếc lá xanh mướt to tròn mềm mại dịu dàng. Hoa Phong Lữ có nhiều màu. Có loài hoa màu đỏ, đỏ cam, cam, nhưng trông không thích bằng màu hồng này. Hoa này màu hồng mới lớn trông e ấp.Cụm hoa Phong Lữ vươn thẳng trên đám lá, với năm bảy cái hoa năm cánh không đều nhau. Giống như ai đã gói những bông hoa nhỏ lại thành một cụm hoa cầm tay của cô dâu búp bê.Những cái nụ, những cái nụ mới thật xinh. Nụ Phong Lữ khe khẽ cúi đầu, cong xuống, nép mình dưới cụm hoa đã nở. Trông nó như cô dâu e lệ, nép mình sau cánh cửa chờ đến giờ ra mắt.

Đặc biệt, có một loài phong lữ màu đỏ tươi rói, cũng rất được phổ biến và ưa chuộng, nhưng trong ngôn ngữ các loài hoa, nó lại mang tên “sự ngu ngốc”. Có truyền thuyết cho rằng sỡ dĩ Phong lữ chủ yếu có màu đỏ hoặc hồng, đó là vì Mohanmmed (đấng tiên tri Ả rập, người sáng lập đạo Hồi ) có một lần phơi áo trên một luống hoa Cẩm quỳ. Những bông hoa liền đỏ bừng lên vì hãnh diện va không bao giờ mất đi sắc đỏ đó. Ở vùng Địa Trung Hải, loài hoa này mọc trên những bức tường đá hoặc túa ra từ những chậu bằng đất nung, và màu sắc đỏ hồng của vô số các cánh hoa này dễ tạo ra trong lòng người tâm trạng tưng bừng của những ngày lễ hội .

(Đọc thêm về chi mỏ hạc)

Chi Mỏ hạc

(Bách khoa toàn thư mở Wikipedia)

Giới (regnum): Plantae.

Ngành (divisio): Magnoliophyta.

Lớp (class): Magnoliopsida.

Bộ (ordo): Geraniales.

Họ (familia): Geraniaceae.

Chi (genus): Geranium.

Chi Mỏ hạc có danh pháp khoa học là Geranium chứa khoảng 422 loài thực vật sống một năm, hai năm hoặc lâu năm, được tìm thấy chủ yếu tại vùng ôn đới cũng như khu vực miền núi của vùng nhiệt đới, chủ yếu tại phần miền đông của khu vực Địa Trung Hải. Các loài thực vật có hoa đẹp này có thể mọc trên bất kỳ loại đấtkhông bị úng nước nào. Sự nhân giống của chúng được thực hiện nhờ các cành giâm vào mùa hè hay bằng hạt về mùa thu hay mùa xuân.

Các loài mỏ hạc bị ấu trùng của một số loài côn trùng thuộc bộ Lepidoptera phá hại, bao gồm Euproctis chrysorrhoea và Amphipyra tragopoginis.

Tên gọi "mỏ hạc" có nguồn gốc từ bề ngoài của đầu hạt, nó có hình dáng như mỏ của con hạc (sếu). Tên khoa học của chi này có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp geranos, có nghĩa là 'con hạc, con sếu'. Các lá dài, dạng chân vịt có vết nứt nói chung có hình tròn. Hoa của chúng có màu hồng, lam hay trắng với 5 cánh hoa.

Geranium và Phong lữ

Một điều dễ gây nhầm lẫn là từ "Geranium" trong tiếng Anh còn được dịch sang tiếng Việt là phong lữ hay phong lữ thảo, là tên gọi của loài Pelargonium inquinans thuộc chi Pelargonium, do trước đây loài/chi này cũng được phân loại là nằm trong chi Mỏ hạc. Điều lầm lẫn tương tự cũng xảy ra trong tiếng Anh khi từ Geranium trong cách hiểu thông thường lại là tên gọi thông dụng của các loài trong chi Pelargonium. Lưu ý rằng phong lữ còn là tên gọi của một họ thực vật là Gesneriaceae và trong tên gọi của một loài thực vật khác trong chi Cymbopogon là cỏ phong lữ Cymbopogon martini. Tại Hoa Kỳ, các loài mỏ hạc (Geranium thực thụ) nói chung được phân biệt với các loài quỳ thiên trúc ít cứng hơn (chi Pelargonium) với tên gọi là "hardy geranium" do những người làm vườn và trồng/bán cây cảnh nghĩ ra. Người ta cũng có thể phân biệt chúng bằng cách nhìn vào hoa: Các Geranium thực thụ có hoa đối xứng, trong khi các Pelargonium có các cánh hoa không đều hay có vết đốm. Các thành viên khác trước đây được đưa vào chi này, hiện nay được phân loại trong chi Erodium, có tên gọi trong tiếng Anh là filaree tại Bắc Mỹ.

(Sưu tầm trên internet)